Niezdrowy styl życia negatywnie odbija się na zdrowiu i samopoczuciu człowieka. Nie tylko wysysa energię i pogarsza humor, ale również zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia cukrzycy, miażdżycy, a nawet chorób nowotworowych. Dlatego należy mu przeciwdziałać. Zadaniem tym zajmuje się m.in. fizjoprofilaktyka. Jakie działania obejmuje? Czy jest skuteczna? W jaki sposób przeciwdziała skutkom niezdrowego stylu życia i urazom?
Fizjoprofilaktyka – co to?
Styl życia wpływa na samopoczucie i zdrowie człowieka. Niezdrowy pogarsza funkcjonowanie całego organizmu. Zwiększa ryzyko zachorowania na cukrzycę, miażdżycę i choroby nowotworowe. Wywołuje zmęczenie, odbiera chęci do życia. Negatywnie odbija się też na sylwetce, co może prowadzić do obniżenia samooceny. Konsekwencją nadwagi lub otyłości jest też większa podatność na urazy.
Mimo że coraz więcej osób zdaje sobie sprawę z negatywnych skutków niezdrowego życia, trudno przełamać szkodliwe schematy. Z pomocą przychodzi fizjoprofilaktyka. Obejmuje ona szereg działań, które zgodnie z uchwałą Krajowej Rady Fizjoterapeutów z dnia 16 maja 2019 r., mają przeciwdziałać, spowalniać, hamować lub wycofywać niekorzystne konsekwencje nie tylko nieprawidłowego trybu życia, ale i procesów chorobowych czy też zmian inwolucyjnych (zanikowych).
Cele te fizjoprofilaktyka osiąga m.in. poprzez:
- popularyzację aktywności fizycznej,
- edukację zdrowotną,
- minimalizowanie czynników ryzyka,
- diagnostykę funkcjonalną.
Fizjoprofilaktyka wykorzystuje indywidualne, holistyczne podejście do pacjenta. W jej ramach specjalista stworzy plan działania, którego zadaniem będzie nie tylko pozbycie się określonych dolegliwości, ale również wypracowanie zdrowego trybu życia i utrzymanie jego efektów. W tym celu przeprowadzi wnikliwy wywiad oraz określi sprawność i deficyty ruchowe za pomocą specjalistycznych testów. Podpowie również, jakie ćwiczenia i zabiegi z zakresu fizjoterapii pomogą pacjentowi osiągnąć zakładane rezultaty.
Rodzaje fizjoprofilaktyki – różne modele na różne dolegliwości
Fizjoprofilaktyka kierowana jest nie tylko do osób zdrowych, ale i chorych. Ma zapobiegać i leczyć. W literaturze przedmiotu można wyróżnić cztery główne jej rodzaje.
- Fizjoprofilaktyka wczesna. Promuje aktywność fizyczną jako czynnik, który zapobiega występowaniu problemów zdrowotnych, chorób i urazów. Jest zalecana każdemu.
- Fizjoprofilaktyka pierwotna. Obejmuje wczesną diagnostykę schorzeń i chorób, a także wdrażanie działań zapobiegających ich rozwojowi oraz zmniejszających ryzyko powikłań.
- Fizjoprofilaktyka wtórna. Podejmuje się ją w chwili odnotowania pierwszych symptomów dysfunkcji, urazu lub choroby. Najczęściej stanowi uzupełnienie leczenia podstawowego. Zapobiega rozwojowi dolegliwości i przeciwdziała jej skutkom.
- Fizjoprofilaktyka trzeciorzędowa (III fazy). Dotyczy osób z rozwiniętą lub nieuleczalną dysfunkcją (chorobą). Ma zapobiegać skutkom dolegliwości, minimalizować ryzyko powikłań oraz ograniczać wtórne uszkodzenia. Przeciwdziała również nawrotom choroby.
Podstawą fizjoprofilaktyki jest umiarkowana aktywność fizyczna i kinezyterapia, czyli leczenie ruchem. W jej ramach wykorzystuje się także obciążenia dostosowane do sprawności pacjenta, np. sztangietki, kettle czy też rzemienie rehabilitacyjne. Jeśli pacjent boryka się z kontuzją, dolegliwościami lub chorobą, w leczenie często włącza się zabiegi z zakresu fizykoterapii. Przyspieszają one regenerację komórek i ułatwiają powrót do maksymalnej sprawności.
Fizjoprofilaktyka zapobiega negatywnym skutkom niezdrowego stylu życia, a także kontuzjom i chorobom. Nie tylko przeciwdziała, ale również stanowi świetne uzupełnienie kuracji leczniczych. W jej ramach można wykorzystać wiele narzędzi i zabiegów rehabilitacyjnych. Sprzyjają one regeneracji komórek oraz zmniejszają dyskomfort i dolegliwości bólowe. Ustalony wspólnie ze specjalistą plan treningowy poprawia komfort życia i sprzyja zdrowiu.
źródło: crsrehabilitacja.pl
